Lesblokken KIDD-programma

De 5 pijlers van KIDD

Kunst en cultuur uit Almere

Kunst en cultuur uit de eigen omgeving vormt de inspiratiebron voor ieder lesblok. Het omgevingsgerichte onderwijs begint in de onderbouw in de klas, breidt zich in de middenbouw uit naar hun eigen wijk en in de bovenbouw uit naar de stad en de provincie Flevoland.

Multidisciplinair

Er worden diverse cross-overs gemaakt tussen verschillende disciplines, waarbij nieuwe disciplines in het culturele veld regelmatig worden toegevoegd.

Disciplines in KIDD zijn: theater, dans, muziek, beeldende kunst, architectuur, film en erfgoed.

Creativiteit

Leerlingen worden uitgedaagd om de fases van het creatieve proces te doorlopen en met een open, nieuwsgierige blik naar de wereld om hen heen te kijken.

Reflectie

Wij dagen leerlingen uit om vragen te stellen en te reflecteren op zichzelf en de wereld om zich heen. Door de verschillende lessen heen leren leerlingen om te reflecteren en ontdekken ze wat kunst voor henzelf betekent.

Aansluiting taalonderwijs en leerplankader SLO

Met het KIDD-programma wordt de woordenschat van de leerlingen vergroot. Bij ieder lesblok is een woordenlijst ontwikkeld die in de klas opgehangen kan worden. Leerlingen leren nieuwe woorden en gebruiken ze direct wanneer ze vertellen en schrijven over kunst en cultuur.

Het KIDD-programma sluit aan op de volgende kerndoelen: 

  • Kerndoel 54: ​De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om ermee te communiceren.
  • ​Kerndoel 55: ​De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.
  • ​Kerndoel 56: ​De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.

SLO Kerndoelen Kunstinnige Oriëntatie

Het KIDD-programma is een doorlopende leerlijn van groep 1 t/m 8. De lesblokken zijn op elkaar afgestemd van leerjaar tot leerjaar welke aansluit op de SLO Kerndoelen. Het KIDD-programma bestaat uit meer dan 40 lesblokken. In ieder lesblok staan de vijf pijlers van KIDD centraal. 

Het KIDD-programma blijft continue in ontwikkeling door kleine aanpassingen zoals nieuwe kunstenaars of grote vernieuwingen door nieuwe lesblokken toe te voegen aan de leerlijn. 

De leerling ontmoet en ervaart door de gehele leerlijn diverse disciplines, vaardigheden en culturele locaties in Almere. 

Ik wil KIDD OP MIJN SCHOOL

De eerste twee leerjaren draaien de lesblokken om de wereld binnen het klaslokaal en het schoolplein. De nadruk lukt op associëren en fysiek spel. Door spelenderwijs ontdekkend te leren ontdekken en nemen ze de wereld om zich heen waar. 

Dominante vaardigheid:
Waarnemen

In het lesblok 'Blote Schoenen' ontdekken de leerlingen de natuur dichtbij op het schoolplein. Natuur is ook kunst. Met hun ogen dicht onderzoeken en voelen de leerlingen sporen en structuren en verzamelen wat ze mooi of interessant vinden.

In het lesblok ‘Eigenwijs kijken’ maken de leerlingen kennis met kunst die geïnspireerd is op de natuur. Hoe ziet de wereld er uit als je zou kijken zoals een klein vliegje? Kinderen maken zelf kunstwerken van dieren en planten door materialen uit de natuur te verbinden met nieuwe materialen. Deze worden toegevoegd aan de kunstinstallatie van de kunstenaar.  
Dit lesblok is ontwikkeld in samenwerking met 2turvenhoog.

In het lesblok 'Pop en spel' spelen de leerlingen met elkaar en alles uit hun directe omgeving. Ze gebruiken hun fantasie om voorwerpen tot leven te laten komen. Ook komt er een poppenspeelster op bezoek. Samen met de leerlingen denkt ze na over het thema spelen.

Rennen in rondjes! Wie rent er achter wie aan en waarom? In dit lesblok gaan de leerlingen elkaar achtervolgen. Ze bewegen op muziek en rennen in rondjes als verschillende personages. Een lesblok vol spannende achtervolgingen.
Dit lesblok is tot stand gekomen in een samenwerking met Theatergezelschap BonteHond.

In het lesblok 'Tijdmachine' reizen de leerlingen door de tijd. Ze ontdekken dat waar ze nu wonen, vroeger de Zuiderzee stroomde. Ze fantaseren over wat je onder water allemaal tegenkomt en maken eigen zeedieren en planten. De kunstenaar neemt een grote machine mee en samen bouwen ze aan verschillende wielen die aan het einde van de masterclass in beweging komt.
Dit lesblok is tot stand gekomen in een samenwerking met 2turvenhoog.

Een jaarlijkse voorstelling zonder taal, in het speellokaal. Gericht op hoe kinderen de wereld bekijken. BonteHond maakt voorstellingen met een sociaal maatschappelijk thema. De thematiek is herkenbaar voor de belevingswereld van kleuters. 

Jaarlijks vindt het festival 2turvenhoog plaats. Voorafgaand gaan de spelers van de voorstellingen in ontmoeting met de doelgroep, de kinderen in groep 1/2. De voorstellingen zijn gericht op ontdekken en ervaren.

Het verschil tussen spel en werkelijkheid moet nog worden aangeven. Daardoor schakelen ze via rollenspelen snel tussen dagelijkse situaties en de wereld om hen heen. Ze kunnen de omgeving beter benoemen en via beeldend en fysiek weergeven.
De excursies in dit leerjaar zijn buiten de school. Hiervoor zorgt de school zelf voor vervoer naar de locatie.

Dominante vaardigheid:
Verbeelden

Samen met de leerkracht en een beeldend kunstenaar kijken en praten de leerlingen in dit lesblok over dieren, materialen en afval. Ze verwonderen zich over wat je allemaal met afval kunt doen en filosoferen over hoe het zou zijn om zelf een kunstenaar te zijn. Tijdens de masterclass maken de leerlingen onder leiding van een beeldend kunstenaar een kunstwerk van afval dat ze zelf verzameld hebben. De afvaldieren worden tentoongesteld in de school.

Dit lesblok is in samenwerking met het voormalig museum Paviljoens tot stand gekomen.

In dit lesblok maken de leerlingen kennis met een aantal kunstwerken uit Almere. Kinderen bekijken het kunstwerk De A van Almere en zien een letter in dit kunstwerk. Ze bekijken ook andere kunstwerken uit Almere en associeren letters met hun hoofd en lichaam. Tijdens de masterclass komt er een mimespeler in de klas die met de leerlingen theater maakt met het hele lichaam.

In het lesblok "Buitenkunst" verkennen de leerlingen in de voorbereidende les het domein van film en reclame, en ontdekken ze de verschillende keuzes die een videograaf heeft bij het maken van opnames. In de masterclass worden de leerlingen begeleid door een professionele filmmaker/cameraman, waarbij ze gezamenlijk een reclame zullen maken over een bijzondere blauwe gifkikker.

Dit lesblok is in samenwerking met KLEURinCULTUUR tot stand gekomen.

Je hartslag bonkt binnenin je lichaam. Je handen klappen tegen elkaar. Met je lichaam kun je een heleboel geluiden maken. Hoe klinkt dat? Samen met een theaterdocent maken leerlingen met een geluidenketting een soundscape. Ze ontdekken verschillende klanken en laten verhalen spannender klinken. 

n dit blok zullen de leerlingen zich onderdompelen in de wereld van poëzie. Ze maken kennis met gedichten en worden aangemoedigd om zelf in de huid van een dichter te kruipen door het schrijven van hun eigen rijmpjes. De lessen stimuleren niet alleen de creativiteit en verbeelding van de leerlingen, maar helpen hen ook de kracht van taal te begrijpen.

Dit lesblok is in samenwerking met De Nieuwe Bibliotheek tot stand gekomen.

In groep 3 ben je geen kleuter meer, je hebt al een heel leven achter de rug. De baby-, dreumes-, peuter- en kleuterfase liggen achter je, dus het wordt tijd dat we dat gaan vieren en vastleggen. In dit lesblok gaan de leerlingen terug in de tijd. Aan de hand van persoonlijke voorwerpen van vroeger maken ze een museum over zichzelf. Hierbij krijgen ze in de masterclass hulp van een theatervormgever.

Dit lesblok is in samenwerking met BonteHond tot stand gekomen.

Dit blok gaan de groepen 3 op excursie naar Kunstmuseum M. en bezoeken de immersieve expositie op locatie. De eerste ervaring buiten de school naar een expositie in een ruimte die helemaal voor de groep alleen is. De leerlingen maken gebruik van al hun zintuigen tijens het bezoek aan de exposities bij Kunstmuseum M.

 

De belangstelling voor de realiteit neemt toe. Leerlingen kunnen dingen beter benoemen, krijgen oog voor verbanden en kijken niet alleen naar losse elementen. De ruimtelijke beeldende ontwikkeling groeit en krijgen meer controle over hun fijne motoriek.
De leerlingen bezoeken voor het eerst het theater in de stad. De school regelt zelf vervoer naar locatie.

Dominante vaardigheid:
Verbeelden

De klas wordt een 8-bit Orkest! Onder begeleiding van een muzikant componeren de leerlingen in groepjes een eigen sequens. Met digitale geluiden bouwen ze aan hun eigen muzikale stad. Aan het eind worden alle muziekinstrumenten aan elkaar gelinkt en klinkt er een digitaal orkest.

In dit lesblok staan leerlingen stil bij het onderwerp beweging en maken met alledaagse dingen kunst. Tijdens de masterclass maken de leerlingen o.l.v. een beeldend kunstenaar een stopmotion filmpje waarbij voorwerpen bewegen die normaal altijd stilstaan. Een rolletje plakband en een pen doen samen een dansje of zakdoekjes worden vanzelf opgevouwen.

Alles om je heen is ontworpen door een architect. Zelfs de brug bij jou in de buurt. In dit lesblok bekijken leerlingen verschillende bruggen uit de buurt. Hoe komt een brug zo sterk? En waarom zijn de meeste bruggen volgens de driehoekconstructie gemaakt? In de masterclass gaan de leerlingen als bruggenbouwers aan de slag en maken met hun lijf één grote brug die zo sterk is dat je er overheen kunt lopen.

Dit lesblok is in samenwerking met Kunstlinie tot stand gekomen.

In dit lesblok gaat groep 4 met de basiselementen van het theater aan de slag. De leerlingen maken kennis met theater van BonteHond en nemen een kijkje in Kunstlinie. Hier zijn ze of dit schooljaar al geweest, of ze gaan dit jaar het theater bezoeken. In de masterclass leren de kinderen aan de hand van verschillende speloefeningen een rol spelen voor publiek. Aan het eind komt alles samen. De leerlingen maken in de klas een miniatuurtheater, waarbij ze met hun gekozen rol een mini-voorstelling improviseren.

Dit lesblok is in samenwerking met Kunstlinie tot stand gekomen.

In dit blok krijgen de leerlingen inzicht in het feit dat monumenten in het leven worden geroepen om bepaalde gebeurtenissen of personen en hun daden te herdenken. Via de Nederlandse canon leren ze welke belangrijke gebeurtenissen en personen in Nederland van belang zijn om te herdenken. De leerlingen worden ook geïntroduceerd in de twee verschillende betekenissen van het begrip 'canon' en gaan hier actief mee aan de slag.

Dit lesblok is in samenwerking met BonteHond tot stand gekomen.

In dit lesblok maken de leerlingen voor de eerste keer kennis met theater in een echte zaal. Hoe gaat dat er aan toe? Nu zit je ineens op een echte stoel te kijken naar het podium, het lijkt wel televisie! Maar dat is het niet, het zijn echte mensen.

Leerlingen vinden het uitdagend om zelfstandiger te werken aan de hand van gestructureerde opdrachten. De wereld wordt groter en hierdoor raken ze ook geïnspireerd door onderwerpen die buiten hun directe omgeving liggen.
De leerlingen bezoeken de Kunsthal in Kunstlinie of Corrosia. De school regelt zelf vervoer naar locatie.

Dominante vaardigheid:
Van verbeelden naar conceptualiseren

Welke geschiedenis ligt er onder je voeten als je door Almere loopt? Wat is daar te vinden en wat zullen we in de toekomst terugvinden van nu? Hoe kun jij zelf geschiedenis maken? In dit KIDD-blok maken leerlingen kennis met archeologie. Er komt een educatief medewerker van het Erfgoedhuis in de klas vertellen over hoe een archeoloog werkt, en over voorwerpen die gevonden zijn in Almere. De leerlingen gaan zelf echte archeologische vondsten onderzoeken en discussiëren samen over of voorwerpen bijzonder genoeg zijn om in een museum tentoon te stellen.

In dit lesblok maken de leerlingen kennis met portretten en met fotografie. Er worden verschillende portretten van de leerlingen gemaakt, door een fotograaf, door een klasgenoot en door de leerling zelf. Vertellen de foto's wie je bent? Leerlingen ontdekken dat foto's verhalen vertellen en gaan aan de slag met basisbegrippen uit de fotografie zoals houding, belichting en selfie.

In een stad is er altijd geluid om je heen. Kan het ook helemaal stil zijn? Of hoor je altijd geluid om je heen als je heel goed luistert? Leerlingen leren in het lesblok Stadsgeluiden om te luisteren naar geluid en stilte. In de masterclass componeren ze samen met een muzikant een eigen muziekstuk dat geinspireerd is op hun eigen omgeving Almere.

Heb jij altijd al bekend willen zijn van tv? In Studio BonteHond nemen de leerlingen, geinspireerd op de aflevering van Theatergezelschap BonteHond, hun eigen tv-serie op. Ze parodieeren zichzelf en ontdekken onder begeleiding van een televisieacteur hoe je door te overdrijven een personage neerzet.

Dit lesblok gaan de leerlingen van groep 5 op excursie naar het gebouw van Kunstlinie. Misschien hebben ze het gebouw al eens bezocht toen ze naar een theatervoorstelling gingen. Tijdens deze excursie staat architectuur centraal en krijgen ze een exclusief kijkje achter de schermen.

Tijdens de excursie zullen de leerlingen door middel van een rondleiding en een workshop de wereld van gebouwen en architectuur verkennen. Ze leren over Almeerse gebouwen, denken na over hun functie en ontwerp, en mogen hun creativiteit de vrije loop laten!

De leerlingen gaan op bezoek bij de Kunsthal van Corrosia. Ze bezoeken de expositie die er staat en oefenen in hoe je kunst kijkt. Is dat van dichtbij, veraf, onderaf of bovenaf? Hoe doe je dat nou eigenlijk!

Leerlingen uit groep 6 worden zelfstandiger en het taalbegrip neemt toe. Ze hebben belangstelling voor bouw en andere constructieve activiteiten en kunnen in samenwerking met anderen zelfstandig werken.
De leerlingen bezoeken de grote zaal van Kunstlinie. De school regelt vervoer naar de locatie.

Dominante vaardigheid:
Van verbeelden naar conceptualiseren

In het lesblok Almeerse beelden, onderzoeken de leerlingen door middel van kunstbeschouwing verschillende beelden uit Almere. In de masterclass werken ze met een danser aan een choreografie waardoor de Almeerse kunstwerken letterlijk tot leven komen. In de verwerkingsles filosoferen kinderen over kunst aan de hand van beelden van de kunstenaars en de beelden die ze zelf hebben vormgeven. Kijk je nu anders naar een kunstwerk? Is kunst dichterbij dan je denkt?

Wist je dat in Almere de hoogste wolkenkrabbers van heel Nederland staan? Waarom wordt er steeds hoger gebouwd? In dit lesblok onderzoeken de leerlingen wat een skyline is en maken ze kennis met iconische gebouwen uit Almere. Bovendien gaan ze zelf aan de slag om hun eigen unieke skyline te creëren. De leerlingen gaan aan de slag met de soldeertechniek.

Muziek is overal. Als je door de stad loopt, een film kijkt of als je naar het theater gaat. Muziek vertelt een verhaal. Het draagt eraan bij dat je iets spannend, grappig of juist verdrietig vindt. In dit lesblok worden leerlingen zich bewust van muziek in hun eigen omgeving, films en het theater, en componeren ze hun eigen muziekstuk.

Dit lesblok is in samenwerking met BonteHond tot stand gekomen.

Hoe zie jij jezelf? Wat definieert jou? En hoe wil je dat andere mensen jou zien? In dit lesblok gaan de leerlingen aan de slag met zelfportretten. Ze ontdekken hoe de grote meesters uit de schilderkunst zichzelf portretteerden. Naast de verschillende schilderstijlen ontdekken ze de symboliek in de verschillende kunstwerken. Door te kijken naar een aantal iconische zelfportretten leren ze de grootmeesters, zichzelf en hun klasgenoten nog beter kennen.

Hallo AJSO is een excursie die wordt aangeboden namens Collage-Almere aan de KIDD-scholen. Tijdens deze excursie maken de kinderen kennis met een symfonieorkest uit de eigen stad. Welke instrumenten spelen er eigenlijk mee en wat voor verhalen kan je eigenlijk met muziek vertellen?

Groep 7 werkt graag onderwerpen uit waarin ze zelf kunnen spiegelen. De plaats in de groep en de eigen inbreng wordt belangrijker. Ze hebben veel persoonlijke ideeën, krijgen meer oog voor samenhang en kunnen hierover met elkaar in gesprek gaan.

De leerlingen bezoeken de exposities in de stad of een landschapskunstwerk in de provincie. De school regelt vervoer naar de exposities in de stad, KIDD organiseert vervoer voor de excursie in de provincie.

Dominante vaardigheid:
Conceptualiseren

In dit lesblok maken leerlingen kennis met de geschiedenis van de provincie Flevoland. Leerlingen kijken als kunstenaars naar het landschap en zien hoe de typisch Flevolandse kenmerken ook andere kunstenaars geïnspireerd hebben om kunstwerken te maken. Tijdens de masterclass kruipen de ze in de huid van de Hurkende man (Land Art kunstwerk Exposure van Antony Gormley in Lelystad) en schrijven ze een monoloog die ze aan elkaar presenteren.

Dit lesblok is tot stand gekomen in samenwerking met BonteHond.

Hoe schrijf je een hit? Kunst en muziek komt altijd uit jezelf. Waar ben je trots op, waar ligt jouw passie? Met die ingrediënten schrijven leerlingen in de masterclass een eigen couplet voor een nieuwe hit. Onder muzikale begeleiding van Gitta de Ridder, singer-songwriter van Flevolandse bodem (of een andere singer-songwriter), laten leerlingen hun eigen versie van de hit horen. 

Dit lesblok is tot stand gekomen in samenwerking met BonteHond. 

In dit lesblok maken de leerlingen kennis met Almeerse interieurs én hun markante bewones. Ze bekijken de woonkamers uit de foto-expositie Thuis in Almere van Bert Teunissen en vergelijken dit met hun eigen woonkamers. In de masterclass transformeren ze zelf tot een markante bewoner. In een gecreërde Almeerse huiskamer (d.m.v. een klein decor) krijgen de Markante Bewoners elk een eigen verhaal met attributen die tot leven komen.

Dit lesblok is tot stand gekomen in samenwerking met Corrosia.

Kunst op en in een straat kun je straatkunst noemen. In dit lesblok maken de leerlingen kennis met verschillende soorten straatkunst. Dit loopt uiteen van permanente, illegale of levende performance kunst. Als het maar kunst in de openbare ruimte is, want dat levert de meest interessante discussies en dilemma's op. Niet iedereen vindt namelijk hetzelfde mooi. Wat is kunst eigenlijk? En waarom verdienen sommige mensen veel geld met de activiteiten waar een ander voor wordt opgepakt? 

Iedereen is anders, heeft een eigen achtergrond en verhaal. Deze diversiteit siert ons als mensheid. Jij bent uniek precies zoals je bent, je bent een parel van een mens. Wat weet jij eigenlijk van de mensen om je heen, die je dagelijks ziet? Hoeveel weet jij van hen? We zijn vaak snel in ons oordeel, maar nemen niet de tijd om te luisteren naar het verhaal van onze medemens. 

Wie is deze persoon en wat maakt hem/haar/uniek? De kinderen worden zich bewust van hoe iedereen anders is. Ze leren goed te luisteren en te kijken naar iemand die ze vaak als vanzelfsprekend beschouwen, zoals de conciërge. Met maskers en foto’s laten ze zien hoe ze hun conciërge zien en zetten ze deze persoon zo letterlijk in het zonnetje.

Kunst is leuk! Dat is het motto van Anke en Foktje, die in een leegstaand winkelpand in Almere-Stad sinds 2020 pop-up exposities organiseren. Maar hoe doe je dat? Hoe bouw je zelf een expositie, en zorg je dat er mensen komen kijken? Tijdens de excursie Kunst is Leuk! ontdekken leerlingen dat zelf. Ze selecteren de kunstwerken, denken na over de presentatievorm en zorgen ervoor dat het publiek een voet over de drempel zet. Wie weet wordt hun expositie wel geselecteerd om te blijven staan, en kunnen ze in het weekend hun werk tonen aan familie en vrienden. 

De leerlingen bezoeken de expositie in Kunstlinie. Hier staan kunstenaars van binnen- en buitenland met een thema die dichtbij staat. Met thematiek zoals slavernij tot sculpturen en hun verhalen. 

Samen met museumdocenten van Kunstmuseum M. gaan de leerlingen op pad door de provincie. Op bezoek bij twee landart kunstwerken in de buurt van Almere. Op locatie doen de kinderen opdrachten die gebaseerd zijn op het betreffende kunstwerk.

Leerlingen in groep 8 kunnen vaardigheden en technieken inzetten om een presentatie zelfstandig beeldend en theatraal vorm te geven. De voorstelling wordt bezocht op locatie in Almere. De leerlingen maken een eigen afsluiting in de kleine zaal van Kunstlinie. De school organiseert eigen vervoer.

In groep 8 hebben de leerlingen het vooral druk met het afronden van het schooljaar. Daarom organiseert KIDD twee grotere activiteiten voor groep 8 in plaats van vier kleinere. Leerlingen van een school die begint met KIDD ontvangen het programma van groep 7.

Dominante vaardigheid:
Conceptualiseren

Als volleerde theaterkijkers gaan de leerlingen kijken naar een voorstelling met een groter maatschappelijk thema. Op locatie of in het theater. Moet een voorstelling bijvoorbeeld altijd ergens over gaan? Zijn vrouwen gelijk aan mannen? Of hoe zit het eigenlijk met taakgestrafte? Leerlingen bezoeken locaties zoals een loods, een open veld of een voetbalkantine.

Dit lesblok is ontwikkeld in samenwerking met BonteHond.

Aan het eind van hun schoolcarrière reflecteren kinderen terug op de jaren cultuureducatie die zij hebben ontvangen. Wat voor kunstenaar zijn zij nu zelf geworden en hoe verhouden zij zich tot de wereld? Gedurende een volledige dag in Kunstlinie werken zij onder begeleiding van kunstenaars in vier diciplines toe naar een eindpresentatie voor de ouders en leerkrachten waarin Almere centraal staat. Deze vindt plaats in een theaterzaal met alles er op en er aan.

Dit lesblok is ontwikkeld samen met BonteHond, Corrosia en Kunstlinie. 

Home KIDD op school Primair Lesblokken KIDD-programma